FutureBright Group ile araştırma ve danışmanlık şirketi FutureWise işbirliği ile gerçekleştirilen araştırma Türkiye’de ekonomik belirsizliğin damga vurduğu 2021-2023 döneminde, toplam yatırımcı sayısının 5,3 milyon kişi artarak 7,6 milyon kişiye ulaştığını ortaya koydu. Araştırmaya göre, bu hızlı artışı sağlayanların önemli çoğunluğunu düşük gelirliler, gençler ve kadınlar oluşturdu.
FutureBright Group ile araştırma ve danışmanlık şirketi FutureWise işbirliğiyle gerçekleştirilen “Yeni Yatırımcı Profilleri ve Davranışları Araştırması”‘nda, Türkiye’nin yatırımcı profilinde son iki yıl içinde yaşanan büyük dönüşüme ilişkin çarpıcı tespitler yer aldı.
Araştırmanın çıkış noktasını oluşturan temel verilere göre Türkiye’de yatırımcı sayısı 2021-2023 arasındaki iki yıllık dönemde ciddi bir sıçrama yaparak, 5,3 milyondan 7,6 milyona çıktı. Bu artışın büyük kısmı ise, 2023 yılının ikinci yarısında gerçekleşti.
Yatırımcı profili hızla dönüşüyor
Buna göre 2021-2023 arasında en çok yatırımcı artışı, 100 bin TL’ye kadarki hisse senedi portföylerinde yaşandı. Bu küçük yatırımcılar içinde ise, en çok düşük gelirliler, 20-29 yaş aralığındaki gençler ve başta ev kadınları özellikle ön plana çıktı.
Bu yeni küçük yatırımcı kitlesini yatırıma yönelten faktörler arasında yüksek enflasyon, azalan gelirler ve uzun süre baskılanan mevduat getirileri karşısında kendilerini güvence altına almak, birikimlerini korumak, borçlarını ödemek, temel giderlerini karşılamak ve aylık kazançlarını artırmak gibi motivasyonlar başı çekti. Başka bir deyişle yüksek enflasyon ve ekonomik belirsizlikler, insanları yalnızca gelecekleri için birikim yapmak üzere değil, bugünkü gelirlerini artırmak üzere de yatırım yapmaya yönlendirdi.
Son dönemde yeni yatırımcıları en çok cezbeden yatırım seçenekleri ise, halka arzlar ve hisse senedi işlemleri. Buna göre her 10 yatırımcıdan 6’sı halka arzları haftalık olarak yakından takip ettiğini ifade etti. Hisse senedi söz konusu olduğunda aylık kazanç sağlamak, gelecek güvencesinin bile önüne geçmiş durumda.
Bu yatırımcıların portföyleri içinde TL mevduat ve yastık altı birikim gibi risksiz enstrümanlar önemini hâlâ koruyor. Getiri beklentisi daha yüksek olanlar ise, kripto para gibi daha riskli yatırım araçlarına yöneldi.
Yatırım tavsiyeleri sosyal medyadan
Raporun iş dünyası açısından en önemli bulgularından birine göre, yatırımların büyük kısmı halen banka kanalları ve özellikle mobil bankacılık uygulamaları üzerinden gerçekleşirken, yatırım odaklı yeni nesil platformlara ilgi de artıyor.
“Yeni yatırımcılar bilgi ve hizmet bekliyor”
Rapor hakkında konuşan FutureBright Research Genel Müdürü Karolin Kuyumcu, ülkemizin içinden geçtiği dönemdeki demografik değişimler, ekonomik ve jeopolitik belirsizlikler, yüksek enflasyon ve yaşam giderlerinin artması gibi faktörlerin yatırımcı profilini dönüştürdüğüne dikkat çekti:
“Geçmişte yatırım deneyimi olmayan gençlerin, kadınların ve dar gelirli bireylerin yatırım ürünlerine, yatırım hizmeti veren kurumlara ve dolayısıyla danışmanlığa olan ihtiyacı arttı. Toplumumuzun bu dönüşümünü anlamak üzere hayata geçirdiğimiz araştırmamız, yeni yatırımcı profillerine ve onların davranışlarına yönelik yeni iş modelleri geliştirmede yol gösterici olacak.”
FutureWise Kurucu Ortağı Tutku Coşkun da, elde ettikleri sonuçlar hakkında “Araştırmamız yatırım deneyimi ve varlık seviyesinin, kurumların sunacağı yatırım hizmetlerinin şekillenmesinde kilit unsurlar olduğunu gösteriyor” yorumunu yaptı. Coşkun, “Yatırım deneyimi ve belirli bir seviyenin üzerinde birikimi olan yatırımcılar ile yatırım deneyimi olmayan ve düşük seviyede birikimi olanların yatırım araçlarından ve dolayısıyla hizmet sağlayıcılardan bilgi, yönetim hizmeti ve kanal beklentileri birbirinden önemli ölçüde ayrışıyor. Henüz gerektiği gibi hizmet alamayan epey büyük bir kitle, yeni nesil yatırım hizmetlerini bekliyor” dedi.
